laatste wijziging: 15-12-2019
Puett – Tweede sessie
SENIA Assen tweede sessie op vrijdag 3 januari 2020
de Weg (Tao) – het Pad – qi (= 1 substantie) – Innerlijke training –
109 – Hoofdstuk 5 – OVER INVLOED: LAO ZI EN DE SCHEPPING VAN WERELDEN
- 109 Soepel meebewegen t.o.v. starheid. De metafoor van de oude boom die omvalt en het jonge boompje dat mee bewoog.
- 110 Achter ogenschijnlijke zwakheid kan kracht schuilgaan.
- 110 Ware macht ligt in het begrijpen van de samenhang der dingen.
- 110 Wij als mensen hebben het besef van de verbanden die bestaan tussen verschillende zaken.
113 De weg opnieuw gestalte geven
- *** Lao Zi is de schrijver van “De Laozi“
- *** Lao Zi niet de stichter van het daoïsme = taoïsme = eenwording met de Tao
- *** Lao Zi had geen romantisch ideaal van een-zijn met de natuurlijke wereld.
- 113 Hij meende dat De Weg ( Dao = Tao = naar ) iets is wat we zelf actief in het hier en nu kunnen creëren. Dat onderscheid dat we maken is in wezen vals.
07-12-2019 Vergelijk dit met de oerknal. Bladzijde 114
- 115 Als we begrijpen hoe de dingen uit de Weg voortkomen, hoeven we niet alleen maar te leven in al deze situaties en werelden, maar zullen we bij machte zijn ze te veranderen. In de werelden die onze samenleving vormen, kunnen we dan nieuwe interacties, omstandigheden en verstandhoudingen teweegbrengen.
07-12-2019 Werelden is meervoud. Vergelijk dit het idee van een multiversum
116 Vals onderscheid
- 116 We hebben het valse idee dat ons leven uit afzonderlijke delen bestaat. (Werk / vrije tijd / beroepsleven / weekdagen / weekend )
- 117 Een wandeling in het bos op zondag en werk op maandag ervaren we als verschillend. Dan hebben we beide werkelijkheden niet begrepen, we zien de samenhang niet. We komen vaak in conflict op het werk of in het gezin, waarin we tegenover een ander komen te staan.
- 117 De weg is niet een doel dat we bereiken door in het weekend in het bos te gaan wandelen, maar iets wat we actief tot stand brengen via onze dagelijkse interacties
- 120 3 voorbeelden:
- 120 Je verplaatsen in de ander, advies vragen aan je meerdere
- 121 3 kinderen : waarom draait deze ruzie tussen de 2 werkelijk?
- 122 Je tienerzoon, bouw een band geleidelijk op
- 122 Lao Zi zou zeggen dat je het geheel moet bekijken en dus de context waarin een conflict ontstaat en vanuit die context een oplossing zoeken. Je moet dingen, emoties en mensen opnieuw met elkaar verbinden.
124 In zwakheid ligt kracht
- 124 De Laozi moedigt ons aan om actief en ambitieus te zijn op dit hogere niveau, niet vanuit kracht en macht. maar vanuit zwakheid en context. De invloedrijkste mensen (125 Gandhi / Rosa Parks ) zijn vaak mensen die in hun omgeving met zachtheid dingen voor elkaar krijgen. Zoals de Oosterse vechtsporten vaak uitgaan van de kracht van de ander en deze met zwakheid tegemoet treden. De Laozi gaat uit van de kracht van het niet-handelen.
- “Je vangt meer vliegen met stroop dan met azijn”
- 127 De Russische generaals versloegen Napoleon door zich van vechten te onthouden. Een wijs mens voelt anderen goed aan en creëert een wereld waarin dingen gebeuren doordat je zachtheid en buigzaamheid in je omgeving brengt.
129 Een wereld die natuurlijk lijkt
- 132 Ongemerkt krijg je dingen voor elkaar. De essentie is zachtheid en verbinden.
133 De volgeling van de Laozi als leider
- 134 Lincoln, 135 Roosevelt en 136 Reagan creëerden elk geheel nieuwe werelden en gedeelde opvattingen over gelijkheid van mensen en economische opvattingen in de context van hun tijd.
10-12-2019 En mensen als Stalin, Hitler en nu Erdogan, Poetin en Trump? Deze mensen creëren ook nieuwe werelden …
- 137 Van slaven tot gelijken, van grote overheid (New Deal) naar kleine overheid.
- 137 Ze presenteerden nieuwe opvattingen als natuurlijk.
- 141 Lincoln, Roosevelt en Reagan Zij gebruikten zwakheid om op een doeltreffende manier hun eigen werelden te scheppen. De Laozi zegt dat zwakheid altijd kracht kan verslaan.
- 141 Gandhi bracht India onafhankelijkheid door middel van zwakheid.
- 141 Elk van ons bezit het vermogen een wijs mens te worden en nieuwe werelden voort te brengen.
143 – Hoofdstuk 6 – OVER VITALITEIT: DE INNERLIJKE TRAINING EN LEVEN ALS EEN GEEST
- 143 Uit de 4-de eeuw B.C. stamt het boek de “Innerlijke training”, een verzameling anonieme verzen die ons zeggen dat we zelf een god kunnen worden.
10-12-2019 Anno 2020 heb je geen godsidee nodig: mensen van sociale wezens die met andere mensen omgaan
- 145 Je hebt geen hulp nodig van priesters om de omgang met hogere machten te bemiddelen, vonden denkers in die tijd zowel in Griekenland als in India en China.
- 147 Als we ons handelen en onze invloed zien als wat voortkomt uit de drang te verbinden in plaats van te overheersen, worden we goddelijker en ervaren het leven intenser.
148 De vitale energieën
- 148 Ademen geeft ons energie en rust.
- 149 De innerlijke training stelt dat alles wat we meemaken voortkomt uit energieën die qi worden genoemd.
- De qi die ons een uitgelaten vitaal gevoel geeft is de vitale qi , de goddelijke.
- Misschien is qi een metafoor. maar zelfs dan kan het voor je werken, als je doet alsof.
- De qi is de geest zelf en geeft ons bewustzijn.
- Maar hoe kunnen we voorkomen dat we een speelbal zijn van het dagelijkse?
- Als we evenwichtig worden verspillen we geen qi .
- Een goede Lichaamshouding, diep ademen, regelmatig bescheiden eten, dan houden we onze qi constant.
- Wat goed is voor ons lichaam is goed voor onze qi .
154 Evenwicht en harmonie ontwikkelen
- 156 Het boek Wuxing uit dezelfde tijd betoogt dat we vijf deugden hebben:
- goedheid,
- fatsoen (?),
- kennis,
- eerbiediging van rituelen (?) en
- wijsheid.
- *** Zie westerse deugden
- 157 Alle deugden moeten voortdurend ontwikkeld worden. Er is niet één deugd die een Leidraad is voor ons gedrag, maar we moeten deze vijf deugden in een voortdurende balans houden.
158 onze reactie op de wereld verfijnen
- 158 Het Boek der Liederen was verplichte kost voor Chinezen. Poëzie die je uit je hoofd moest leren en toepassen in het dagelijks leven. Zo moest je je reactie op de wereld verfijnen. Je gebruikte gedichten om je toehoorders gunstig te beïnvloedden.
- 159 Muziek had dezelfde functie.
- Niets zo goed als poëzie om een eind te maken aan woede
- Niets zo goed als muziek om zorgen opzij te zetten
- Beide bevorderen de verfijnde qi doordat men meer contact en betrokkenheid krijgt met de gedeelde ervaringen van de mensheid.
- 161 We leren ervan dat afzonderlijke dingen met elkaar resoneren zoals qi met qi resoneert. Lage qi botst met lage qi als we boos zijn op elkaar.
162 De qi samenballen alsof je een geest bent
- 162 Je kunt je qi samenballen, en onafhankelijker worden van de wereld om je heen, je balt het alsof je een geest bent.
- 163 Een charismatisch iemand heeft verfijnde qi die harmonieert met de verfijnde qi om zich heen en kan zo dingen veranderen. Deze energieke verbintenis met alles is de Weg, zegt de innerlijke training.
blz 165 : Confucius en Mencius bespraken hoe mensen een werkelijk vervuld leven kunnen leiden. De auteurs van de Innerlijke training vertellen ons dat we als goden kunnen zijn en dat dit de manier is om goed te leven.
167 – Hoofdstuk – 7 – OVER SPONTANITEIT
ZHUANG ZI EN EEN TRANSFORMERENDE WERELD
- 167 Zhuang Zi droomde dat hij een vlinder was.
- 167 Of droomde de vlinder dat hij Zhuang Zi was?
- 168 Zhuang Zi meende dat als we ons openstellen voor alternatieve werkelijkheden we spontaniteit ervaren.
168 De weg als eindeloze overgang en transformatie
- 169 Voor Zhuang Zi was de Weg dat je alles in een voortdurende overgang en transitie verwelkomt.
13-12-2019 vergelijk Heraclites : alles verandert
- 170 Vogels gaan mee met de wind in de lucht, vissen gaan mee met de stroom, alles is in beweging, van nature. De seizoenen komen en gaan, de winter is yang. de zomer is yin.
- 170 Deze voortdurende cyclische beweging is er in de gehele kosmos, een balans tussen yin en yang, tussen koud en donker, en warm en licht.
171 Zij die de Weg niet volgen
- 171 Spontaniteit is niet dat we doen waar we zin in hebben, maar dat we ons laten meevoeren in natuurlijke processen, zoals het voorbeeld van de slager die zijn mes niet hoefde slijpen door de contouren van de koe te volgen.
13-12-2019 Ik ben vegetariër
174 We weten al hoe we spontaan kunnen worden
- 175 Als je piano leert spelen volg je eerst de noten totdat de muziek als het ware vanzelf komt. Niet als een aangeleerde vaardigheid, maar als iets waarmee je in harmonie bent.
- Elk moment van ons leven kan creatief en spontaan zijn wanneer we de wereld ervaren als een open en onmetelijke ruimte.
176 Verbeeldingskracht en creativiteit
- 179 Door steeds te oefenen kunnen we ontstijgen aan onze eigen belevingswereld.
180 Een bredere kijk ontwikkelen
- 180 Door bijvoorbeeld het bezoeken van een museum gaan we met een ”nieuwe lens” kijken
- 181 Onze gewoontes beperken ons in wat we kunnen zien, in ons opnemen, gewaarworden en weten, heel anders dan een kind dat de wereld nog aan het verkennen is.
- 181 Een kind houdt stil en ruikt aan alles.
- 182 Zoals Zhuang Zi ons toont, gaat het erom dat we de dingen anders leren zien, ons perspectief verschuiven, waardoor we de wereld op een nieuwe, intense manier ervaren.
182 Ons perspectief verschuiven
- 186 We stoppen de wereld in een eigen perspectief alsof dat het enige perspectief is. Als je het perspectief van de vis omarmt kun je door water lopen zonder nat te worden. Dat geldt ook voor het leven, dat immers maar een tijdelijke toestand is. Je was tijdelijk gescheiden maar eeuwig deel van het geheel.
186 het laatste onderscheid
- 186 Zhuang Zi voelde dan ook verdriet toen zijn vrouw overleed. maar zag ook het grotere perspectief, dus treurde niet onnodig.
- 189 Van Zhuang Zi kunnen we leren dat onze spontaniteit voortkomt uit onze menselijkheid die in ons staat stelt het menselijke te overschrijden als we voor alles openstaan, spontaan de Weg volgen en actief deelnemen aan de transformatie der dingen.
191 – Hoofdstuk – 8 – OVER MENSELIJKHEID:
XUN ZI EN DE ORDENING VAN DE WERELD
- 191 De Confucianistische filosoof Xun Zi vond dat we onszelf niet moeten accepteren zoals we zijn.
- 192 Onze natuurlijke eigenschappen zijn vaak goed maar vaak ook niet getemd en puur slecht.
- 192 Alle goede eigenschappen zijn aangeleerd, vond hij. “Natuurlijk” is vaak niet beter.
- 193 Onze cultuur, bijvoorbeeld de landbouw, temt de elementen en maakt van ongelijksoortige verschijnselen (regen, wind, gif, voedsel, kou, hitte) een harmonieus geheel.
- 194 Zonder ons hebben de hemel en de aarde geen patroon.
- 194 We moeten ons niet afvragen hoe we passen in de natuur, we moeten ons afvragen of we de juiste structuur in de natuur hebben aangebracht.
194 De tijd van Xun Zi
- 194 Xun Zi (Xunzi) leefde 250 jaar na Confucius en wist van de gedachten van grote filosofen voor hem een geheel te smeden:
- 195 Mencius vestigde de aandacht op zelfontwikkeling,
- 195 Lao Zi de aandacht op het met elkaar verbinden.
- 196 Maar Confucius had het belangrijkste begrepen: de rituelen.
- 195 Met rituelen voeren we ‘alsof scenario’s‘ uit, wat ervoor zorgt dat onze natuur verandert.
196 Het belang van kunstmatigheid
- 196 Als we daarnaast inzien dat onze natuur kunstmatig is kunnen we niet alleen betere mensen worden maar ook de wereld verbeteren.
- 196 Kant: “Uit het kromme hout waarvan de mens gemaakt is, kan niets rechts worden getimmerd“, volgens Xunzi kan de menselijke natuur wel degelijk worden rechtgetrokken
- 198 Als kind zijn we ongeremd maar als we ouder worden worden we kunstmatig meer beheerst door vaste opvattingen.
- 199 We volgen de rituelen van wijze mensen en noemen dat fatsoenlijk gedrag, en dit gedrag leidt tot normen en wetten.
- 200 De wijzen waren ambachtelijk, ze hadden de vaardigheid om de rituelen steeds verder te verfijnen.
201 Het gevaar van de gedachte dat de wereld natuurlijk moet zijn
- 202 Xun Zi beschouwde ons vermogen een kunstmatige wereld te construeren als iets gunstigst
- 202 Van alle levende wezens . . .
- 202 We moeten er helemaal niet naar streven een met de natuur te zijn, we moeten beseffen tot welk scheppen we in staat zijn, en de verantwoordelijkheid voor de wereld om ons heen nemen.
203 Niets is natuurlijk
- 204 Het sterftecijfer onder kraamvrouwen daalde door handen wassen van artsen
- 206 Voedsel is al millennia gemodificeerd en nu kunnen we zelfs gen modificatie toepassen, weer een stap vooruit.
- 207 De wereld waarin we leven is onze eigen creatie
- 208 Wanneer we begrijpen hoe we in de natuur hebben ingegrepen kunnen we nieuwe wegen inslaan.
208 Een wereld construeren
- 209 Xun Zi zag net als Lao Zi dat we nieuwe werelden moeten voortbrengen, maar vreesde het denken dat die werelden natuurlijk lijken terwijl ze dat niet zijn.
- 210 Ook innerlijke training zag hij positief maar dan niet gericht op een geest die harmonie nastreeft, maar op het voortbrengen van een betere wereld met de chaotische, menselijke materie waaruit we bestaan.
- 211 We hebben deze wereld geconstrueerd en daarom kunnen we haar veranderen.
213 – Hoofdstuk – 9 – HET TIJDPERK VAN MOGELIJKHEDEN
- 214 De moderne tijd heeft ons een leven in vrijheid verschaft. maar onze ideeën over een onveranderlijke persoonlijkheid en een onbeweeglijke, coherente wereld zijn net als in de traditionele wereld. Deze belemmeren onze idealen.
- 215 De Chinese filosofie kan ons bevrijden van deze beperkingen.
215 Hoe we traditioneel geworden zijn
- 217 De Chinezen hadden complexe grote keizerrijken in de tijd dat Europa nog feodaal was.
- 217 De functionarissen in deze keizerrijken moesten een examen afleggen in het beschouwen van een complexe situatie van alle kanten en moesten morele kwesties oplossen.
- 218 Het examen (alleen voor mannen . . ., alleen voor rijkere families . . . ) was een maatstaf voor goedheid. De macht behoorde aan een opgeleide elite
- 219 De staat bouwde infrastructuur, kanalen, wegen en juridische systemen.
- 220 Dit was een voorbeeld voor de Jezuïeten die China in de 16de eeuw bezochten en had mede invloed op de Verlichting in Europa, die in de 18de eeuw ontstond. Daarna bloeide het Westen, dankzij koloniale imperia.
- 221 Het Westen zag China als traditioneel, en ontwikkelde juridische systemen maar leerde niet over de morele vorming, medemenselijkheid en zelfontplooiing.
- 222 Het Westen brak zijn aristocratische structuur af door geld en macht te combineren, terwijl de Chinezen rijkdom en politieke macht scheidden.
- 222 Zo werd de staat een meritocratie die door een ontwikkelde elite werd gestuurd
224 Hoe we altijd tegen Aziatische denkbeelden hebben aangekeken
- 224 We hebben lang de verkeerde dingen gezien in Aziatische filosofie.
- 224 Mindfulness zien we als een manier om ons zelf tot rust te brengen, terwijl het bedoeld is om het zelf af te breken.
- 227 Aziatische filosofen laten ons zien dat wanneer we denken dat we actief zijn, we in werkelijkheid passief zijn, en dat als we trouw aan onszelf zijn we onszelf beperkingen opleggen.
- 227 Alle Aziatische denkers hebben gemeen dat ze menen dat
- er geen onwrikbaar verleden bestaat waaraan we gekluisterd zijn,
- er geen eenduidige orde is in de kosmos waarnaar we ons moeten richten, en
- geen verzameling rationele wetten die we dienen te volgen en over generaties heen geërfde ethische leerstellingen waaraan we ons moeten houden.
- 227 De uitdaging die ze geven is:
- bedenk hoe je leven zou zijn als je ervan uitgaat dat niets van dat alles waar is
- De Aziaten houden hun traditionele voorouderverering in stand die in feite herhaalde rituelen bracht waaruit geleerd werd
15-12-2019 Vergelijk dit met het moderne China
- 229 We moeten steeds opnieuw werken aan onze emoties ten aanzien van anderen om een betere wereld te creëren.
- 229 In deze verscheurde en versnipperde wereld is het aan ons om orde te scheppen
15-12-2019 In deze wereld met bubbels waarin we leven realiseren we ons dat we ook naar informatie zoeken die tegen ons wereldbeeld pleit
- 229 Wij zijn het die de wereld construeren en van patronen voorzien, door de rituelen uit te voeren waarmee we onze relatie met naasten verbeteren, door de energieën in ons lichaam te ontwikkelen, en open te staan voor nieuwe dingen.
- 230 <<< Te beginnen bij het alledaagse. >>>