2020

laatste wijziging: 20-06-2022

303 V De kennis

303 /// Kennis is niets anders dan de tegenwoordigheid van zijn bij het voor zich en het voor-zich is slechts het niets dat die tegenwoordigheid realiseert
303 Door een radicale omkering van de idealistische zienswijzen worden kennis opgenomen in het zijn:
- ze is een predikaat noch een functie noch een accidens van het zijn, maar er is slechts zijn.
- Vanuit dat gezichtspunt bezien lijkt het noodzakelijk een deel van de idealistische zienswijze af te zien en worden in het bijzonder mogelijk de verhouding van het voer-zich tot het op-zich beschouwen als een fundamentele ontologische betrekking;
- aan het eind van dit boek zullen we die aansluiting van het voor-zich bij op-zich zelfs kunnen beschouwen als de voortdurend veranderende schets van een quasi-totaliteit die we het zijn zullen kunnen noemen
304 Aan de andere kant zijn we het wel met de realist eens dat in de kennis het zijn zelf tegenwoordig is bij bewustzijn en dat het voor-zich niets aan het op-zich toevoegt, behalve het feit dat er op-zich is, dat wil zeggen de bevestigende ontkenning
305 De wereld is menselijk. de heel bijzondere positie van het bewustzijn is duidelijk: het zijn is overal, tegen mij aan, rondom mij, het drukt op mij, het belegert me en ik word voortdurend van zijn naar zijn verwezen, de tafel dit jaar is, is zijn niets meer; die rots, die boom, dat landschap: zijn en anders niets

305 Wellicht zal men zich erover verwonderen dat het probleem van het kennen hebben behandeld zonder het vraagstuk van het lichaam van de zintuigen aan de orde te stellen en zonder er ook maar één keer naar te verwijzen
305 […] wat ik ken, is het lichaam van de anderen en het wezenlijke van wat ik van mijn lichaam weet komt voort uit de manier waarop de anderen het zien.
- De aard van mijn lichaam verwijst me dus naar het bestaan van de ander en na mijn voor- de- ander- zijn