4 Stephen Toulmin

• Stephen Toulmin – Wikipedia

Dvd 2 :  1 uur en 40 minuten – 1993 – Een schitterend ongeluk

• 01 Filosoof  – 1922 – 2009 — op dat moment 70 jaar
  • Stephen Edelston Toulmin (Londen, 25 maart 1922 – Los Angeles, 4 december 2009) was een Brits filosoof.
    • Hij hield zich vooral bezig met ideeëngeschiedenis en argumentatieleer.
    • Zijn werk The Uses of Argument (1958) wordt dan ook gezien als de grondslag van de argumentatieleer.
    • Zijn werk was vooral beïnvloed door Ludwig Wittgenstein.

In zijn argumentatieleer legt hij vooral de nadruk op de contextuele bepaaldheid van vormen van argumenteren, zonder dat men daardoor in relativisme moet vervallen. In boeken zoals Cosmopolis’ (1990) en Return to Reason (2001) linkt hij dit ook met een bepaalde ideeëngeschiedenis. In repliek op de talloze moderniteitskritieken, zoals het postmodernisme, stelt Toulmin dat er een ‘eerste moderniteit’ aanwezig was bij auteurs zoals Desiderius Erasmus en Michel de Montaigne, voorafgaand aan de ’tweede moderniteit’, gelinkt met auteurs als René Descartes en Thomas Hobbes. Terwijl de eerste moderniteit juist pluralisme en tolerantie benadrukte, kwam door toedoen van godsdienstoorlogen en politieke onrust bij auteurs zoals Descartes en Hobbes een absolute eis van zekerheid naar de voorgrond, die juist absolutistisch en intolerant was. Toulmin was akkoord dat de tweede moderniteit problematisch is, maar hoopte dat de eerste moderniteit nog een bron van inspiratie kon bieden.

Toulmin ontwikkelde in zijn wetenschapshistorisch en -filosofisch werk ook een positie uit die gelijkend was op die van Thomas Kuhn. Beiden benadrukten het belang van geschiedenis en waren geïnteresseerd in hoe conceptuele verandering in wetenschap gebeurt. Toulmin zet dit vooral uiteen in boeken zoals Foresight and Understanding (1961). In Human Understanding (1972) werkt hij zijn alternatief op Kuhns idee van paradigmaverschuiving uit en haalt vooral inspiratie uit de biologie. Volgens Toulmin kunnen we wetenschapsgeschiedenis begrijpen vanuit een evolutionair model, waarbij ideeën juist zoals genen onderhevig zijn aan selectiemechanismes.

• 03 Allerlei onderwerpen
• 04 Descartes … Descartes …   de titel van deze sessie
• 05 We zijn redelijke mensen
• 09 Postmodernisme?  Het woord valt niet tijdens deze sessie
• 10 Je kunt nooit in teveel zaken geïnteresseerd zijn 
• 12 krabbelen – krabbelen – krabbelen , en ik krijg er ook nog geld voor

• 16 Verwondering over verhalen.
• 19 Nadenken over de axioma’s van het bestaan
• 20 Wat zijn de grenzen van de theorieën waarop we ons bestaan bouwen?
• 20 Mensen leren niet van hun fouten . . .

• 28 Tweede wereldoorlog. Oorlog. Holocaust. Auschwitz. Deze dingen kunnen weer gebeuren (Oekraïne – 2022)
• 39 Waarom de spoorlijnen naar Auschwitz en Sobibor niet gebombardeerd werden
• 44 We kunnen veel meer leren van Weber (bureaucratie) dan van Marx

• 51 Colleges bij Wittgenstein
• 55 Waarom stel ik die vraag zo?

• 57 De mythe van de rationaliteit en het materialisme
• 58 Sinds Descartes: hebben alleen mensen een bewuste geest?
• 59 […] “de wetenschappelijke methode”

• 1:04 Voorspelbaarheid, zekerheid, ordening. Als we maar genoeg elektronen op ons hoofd zetten kunnen we begrijpen wat bewustzijn is. (Volgens Dennett)
• 1:06 Dit idee is volgens Toulmin onzin.
• 1:08 We kunnen niet alles voorspellen: integendeel: de wereld wordt steeds meer complex.

• 1:14 We weten nog vrijwel niets van het bewustzijn

• 1:20 De mens is een bruut, gewelddadig wezen, de term “beestachtig” is een schande om dieren zo te noemen, kijk naar dolfijnen en chimpansees

• 1:24 Descartes … Descartes …   de titel van deze sessie.  Weg van de mechanische kijk die plaats maakt voor Montaigne, Aristoteles
• 1:27 Wittgenstein had veel geleerd van Tolstoi. De praktijk is leidend: de primaat van het praktische denken. 
• 1:30 De wereld draait om “een beetje beter worden” . . .

• 1:32 “Wij” veranderen, kijk maar naar klimaat discussies
• 1:34 Rachel Carlson https://en.wikipedia.org/wiki/Silent_Spring 1962