2023

laatste wijziging: 25-03-2023

7 De samenkomst

3 uur en 33 minuten –

Een schitterend ongeluk –

Oliver Sacks Rupert Seldrake Daniel Dennett Stephen Toulmin Freeman Dyson Stephen Jay Gould

8 kindertijd

10 oerknal
8 Kindertijd
10 evolutietheorie
10 oerknal
- Het gesprek begint nu echt……
15 / Rupert Seldrake 15 gewoontes in plaats van wetten
- De rest is het daarmee niet eens
16 ///4 Antropocentrisch versus Theocentrisch
19 Rupert Seldrake Wordt wiskunde gemaakt of ontdekt?
20 Freeman : We spreken in plaats van wetten over modellen
- Er is geen scherp onderscheid tussen modellen en wetten (e=mc2)
23 De gedachte dat alles eeuwig is
25 God : evolueert ook?
- Neo – deïsme
26 Dennett : Het gesprek gaat de verkeerde kant op
- Als filosoof
  - “een radicaal nieuw perspectief” voor demetafysica
Stephen Jay Gould
- radicale incontingentie
- Het zinloze over spreken wat er NIET is?
30 Kijken naar wat er WEL is.
- “de sinasappel op de schoorsteenmantel”
- Allen lachen behalve Seldrake
31 Seldrake: smeltpunten van metalen als voorbeeld voor verandering
32 Gewone evolutie theorie
- 1 evolutie heeft geen doel
- 2 materie is de grond van ons bestaan
- 3 evolutie verloopt niet geleidelijk
- 4 evolutie heeft geen richting
33 Gould :
- De misvatting over Darwinisme is dat ze geen antwoorden geven op de zin van het leven
- We leven slechts een zeer zeer korte tijd in de 12 miljard jaar ….
- Darwin spreekt over de aanpassing aan veranderende omstandigheden
  - Er is geen notie/begrip/uitspraak over het begrip “vooruitgang“
36 Dennett:
- Nietzsche Amor fati
- Homo sapiens is uniek
37 Gould:
- Het “Platonische rad van de tijd”
- AXIOMA : “De mens is de maat van alle dingen”
  - De mens bestaat al 3 1/2 miljard jaar.
38 Bewustzijn
- De hersenen
39 Sachs :
- Het spook van de oer-oorzaak achtervolgt ons allemaal …..
40 Seldrake : Ik hou alle opties open, ook dat bewustzijn voortkomt uit een hogere oorzaak.

40 Misschien is er een “goddelijke” demiurg.
41 Sachs : emotiest.o.v. de rede.
42 Gould:
- Individueel persoonlijk toeval kun je niet doortrekken naar universele patronen
- Seldrake: Waarom niet?
44 Gould:
- Globale voorspelbaarheid
- AXIOMA : “De mens is de maat van alle dingen”. WIJ zijn de maat.
46 Pius XII
- Je kunt totaal niets over de ziel zeggen.
- De ziel is een nevenhypothese die sommigen op hun gemak stelt.
48 Toulmin: De mens heeft een geweten

49 Kayzer :
- Zijn we het er over eens (niet Seldrake)
- dat wij buiten onze schuld en
- door geen enkel kosmisch plan of bewuste bedoeling (ontwerp) maar door
- een schitterend ongeluk van de evolutie : intelligentie
- nu de rentmeester zijn van het leven op aarde
50 Sachs : ontwerp ? Ik heb moeite met dat begrip
- Het moeilijkste is om van dit idee af te komen….
51 Dennett :
- uniek: mensen MAKEN hun wereld, ouders, grootouders.
- Overdracht van cultuur
- culturele evolutie volgens Gould
57 Kaizer:
- Natuur is bruut, wreed
  - Een kat speelt met muizen
- niet moreel, maar amoreel

ethiek

59 Toulmin:
- Het begrip “natuur” is de laatste 200 jaar verandert
  - Natuur is tegenwoordig inclusief de mens in deze natuur ….
  - Natuur in de zin van “exclusief de mens”
1:00 Dennett:
- Hobbes had gelijk : Er bestaat geen goed of kwaad in de natuur
- Moraal is een menselijke uitvinding
1:02 Mensen hebben een ziel, andere dieren niet.
1:03 Bewustzijn NIET bij mensen is tricky.
1:04 Sachs : zenuwstelsels bij insecten zijn anders dan bij hogere diersoorten.
1:08 Seldrake. Heeft de zon een bewustzijn?
1:08 Gould: zodra de zon gaat praten neem ik je serieus.
1:10 Dennett: Geef ons een goede bestaansreden. …..
- Ogen zijn zinloos als er geen benen zijn
1:11 Dennett:
- - regelvolgend gedrag
  - regelbeschrijvend gedrag:
1:12 Sachs : nieuwe begrippen zoals spontaniteit.
- - bezieling
1:14 Dennett:
- Robot met 1 been
- Robot met 2 benen: met dezelfde berekeningen hopte deze ook
- Robot met 4 benen:
  - stapvoets
  - draf
  - galop
    - - Sachs : Leviathan : Leven is

1:18 Kayzer :
- Vraag aan Dennett: Kunnen we bewuste robots bouwen?
- Sachs vindt van niet.
1:19 Toulmin wat moet zo’n computer kunnen?

1:22 Sachs : Spreken de woorden “explorerend” “en “AI” elkaar tegen?
1:24 Het begrip “mechanisch” : Dennett versus Seldrake
1:25 Dennett zelf-replicatie
- mechanisme / proces
  - Ik beweer dat we met dezelfde wetenschap die replicatie kan verklaren ook het bewustzijn kunnen verklaren.
  - De microbiologie en de organische chemie die groei, herstel en replicatie zullen verklaren zullen ook processen van perceptie, geheugen en intelligentie kunnen verklaren.
  - Biologie is omgekeerde werktuigbouwkunde
1:29 Sachs: Het brein is non-algoritmisch
1:30 Sachs: Het woord “betekenis“
1:31 Toulmin: Het cartesianisme ziet denken als een kwestie van rekenen
1:32 Dennett: gedachtenexperiment: een emotionele robot maken
1:37 Honden:
- leven / aanpassing / groei / vreugde / nieuwsgierigheid / emoties
- Sachs : Hoe zou het zijn om een haring te wezen?
- Reuzenslakken – wat voor relatie heb je met ze?
1:40 Gould:
- met welke soort hebben we nog verwantschap?
- bewustzijn?
  - laag en hoog bewustzijn – een enorme kloof . . . .
  - De koekoek. Opvoeding van een andere vogelsoort
    - De koekoek eieren rond mei in het nest van een andere vogel. Het broeden en de opvoeding laat hij over aan de waardvogels, omdat hij te druk is met het vinden van zijn voedsel. Het levert het unieke beeld op dat een kleine vogel een veel groter hongerig kuiken voedt.

1:44 Seldrake: Dennett en homunculus
- De term Homunculus (Latijn voor mannetje) wordt vaak gebruikt als een personificatie van het bewustzijn of een interne instantie die indrukken uit de buitenwereld interpreteert en integreert. De homunculus kan ook worden gezien als een gebied in de hersenen waar indrukken worden samengevat of geïntegreerd. Vaak wordt daarbij verwezen naar de theorie van Descartes die aannam dat het bewustzijn zetelde in de pijnappelklier in de hersenen.
  Een veel geuite kritiek op de homunculus is dat van eindeloze herhaling (regressus ad infinitum). Dit wordt ook wel het Droste-effect genoemd. In moderne psychologische theorieën over het bewustzijn, executieve functies en centrale coördinatie lijkt soms ook een homunculus binnen te sluipen. Waarin deze theorieën zich echter van vroegere theorieën onderscheiden is dat men beter dan voorheen in staat is aan te geven welke mechanismen in de hersenen bij dergelijke functies betrokken zijn. Aangenomen wordt dat de homunculus niet slechts met een klein gebiedje in de hersenen, maar met een omvangrijk netwerk van de frontale cortex is verbonden.
- opbreken
  - atomen
    - neuronen
      - Is een neuron een machine?