H 2 Rattenvangers

55 Hoofdstuk 2

Hoe kon dit gebeuren?

• Een voedingsbodem: de soldaten vier keizerrijken vallen uiteen — de overbodigen — de positie van de burger — de elite, bet gepeupel en de massa. Middelen: de rol van geweld — wet, wettelijkheid, wetteloosheid terreur — de façade werking van de gelaagdheid –  hypocrisie en dubbele moraal – het effect van het maken van de leugen tot waarheid.
• Achtergrond factoren: de wereld was kleiner dan nu – de opkomst van bet instrumenteel denken – ‘Alles staat vast’ telt niet meer –  gelijkheid als ideaal – uitschakeling van het proces van waaruit wij handelen – ideologie komt m plaats van een handelingsprincipe — hoe dit proces kon ontstaan en voortduren – inwijdingsrituelen en beduchtheid voor geheime terreurorganisaties – fatalisme en uniciteit.
• Echo Anna Achmatova