laatste wijziging: 22-09-2020
119 121 DEEL 1 De transcendentale esthetica
$1 Definities van de door Kant gehanteerde begrippen
transcendentaal = dat wat de grenzen van de kennis aangeeft
esthetica = de leer van de zintuiglijke waarneming
- 119 zintuiglijkheid : het vermogen (de receptiviteit) om voorstellingen te krijgen via de wijze waarop het door objecten geprikkeld worden.
- 119 gewaarwording : het effect van een object op ons voorstellingsvermogen, voor zover we daardoor geprikkeld worden.
- 119 verschijning : het onbepaalde object van een empirische aanschouwing
- 119 materie : wat in de verschijning met gewaarwording correspondeert
- 119 de vorm van de verschijning : wat ervoor zorgt dat het menigvuldige van de verschijning in bepaalde verhoudingen kan worden geordend
- 120 zuiver : Kant noemt alle voorstellingen zuiver (in transcendentale zin) waarin niets wordt aangetroffen wat tot de gewaarwording behoort
- 120 Wanneer ik (Kant) uit de voorstelling van een lichaam wegnemen wat het verstand daarbij denkt, zoals substantie, kracht, deelbaarheid, et cetera, en ook wat ervan tot de gewaarwording behoort, zoals ondoordringbaarheid, hard rijdt, kleur, et cetera, dan blijft er van deze empirische aanschouwing toch nog iets over, namelijk uitgebreidheid en gestalte.
- 120 De wetenschap van alle principes van de zintuiglijkheid a priori noem ik de transcendente esthetica
- 120 transcendentale esthetica is de wetenschap van alle principes van de zintuiglijkheid a priori
- 121 in de transcendentale esthetica zullen we dus eerst de zintuiglijkheid isoleren we er alles uit weg te nemen wat het verstand denkt door middel van zijn begrippen, zodat er alleen maar empirische aanschouwing overblijft. In de tweede plaats zullen we er alles van scheiden wat tot de gewaarwording behoort, zodat er alleen zuivere aanschouwing en louter de vorm van de verschijningen overblijft, en dat is alles wat de zintuiglijkheid a priori kan verschaffen. Uit dit onderzoek zal blijken dat er 2 zuivere vormen van zintuiglijke aanschouwing als principes van a priori kennis zijn, namelijk ruimte en tijd.