585 675 Transcendente methodeleer

583 675 Transcendente methodeleer

---

TO DO samenvatting

10-09-2018 Vergelijking met de kathedraal die ik aan het bouwen ben. Het gaat hier om de methode, en niet om een bouwmateriaal

---

• 585 Als ik het geheel van kennis van de zuiver speculatieve reden als een bouwwerk beschouw, waarvan we in elk geval de idee in ons hebben, kan ik zeggen dat we met de transcendentale basisleer het bouwmateriaal hebben geïnventariseerd, en hebben bepaald voor welk bouwwerk, van welke hoogte en stevigheid dat geschikt is. En ofschoon we een toren in gedachten hadden die tot aan de hemel zou reiken, ontdekten we dat de materiaalvoorraad slechts volstond voor een woonhuis, dat net een ruim genoeg was voor onze bezigheden op het niveau van de ervaring, en hoog genoeg om die te overzien; en dat eerstgenoemde vermetele onderneming uit gebrek aan materiaal moest mislukken om haar nog afgezien van de spraakverwarring, die onvermijdelijk tot verdeeldheid over het werkplan onder de arbeiders moest leiden en hen over de hele wereld moest verstrooien, zodat ze ieder afzonderlijk en naar eigen ontwerp aan het bouwen sloegen. Het gaat ons nu niet zozeer om het materiaal, als veel eer om het werkplan; zijn gewaarschuwd om geen willekeurig, blind ontwerp te riskeren, dat misschien al onze vermogens te boven gaat, maar kunnen toch niet goed afzien van het bouwen van een vaste behuizing, en we willen dus een opzet maken voor een bouwwerk dat op de beschikbare voorraad is afgestemd en tegelijk met onze behoefte overeenstemt.
• 585 Ik versta dus onder de transcendentale methodeleer de bepaling van de formele voorwaarden voor een volledig systeem van de zuivere rede. We zullen ons in dit verband moeten bezighouden met discipline, een canon, een architectuur en tenslotte met de geschiedenis van de zuivere rede, en vanuit transcendentaal gezichtspunt moeten doen wat in de scholen onder de benaming praktische logica ten aanzien van het gebruik van het verstand in het algemeen wordt nagestreefd, maar onvoldoende gerealiseerd. Want omdat de algemene logica zich niet tot een specifieke soort verstandskennis (bijvoorbeeld op de zuivere verstandskennis) , en ook niet tot bepaalde objecten beperkt, kan ze, tenzij ze kennis aan andere wetenschappen ontleent, enkel benamingen voor mogelijke methoden en technische uitbeeldingen aangeven, die in de systematiek van allerlei wetenschappen worden gebruikt, en die de leerlingen vooraf laten kennismaken met termen waarvan hij de betekenis en de toepassing pas later leert kennen.