Negri – Het volk moet nog steeds in opstand komen
Schandalen, intrige, gevangenschap, ontsnapping – de biografie van de Italiaanse activistische filosoof Antonio Negri heeft wel iets weg van een Hollywood-kaskraker. ‘Toni’ is overtuigd marxist en co-auteur van Empire, door sommigen omschreven als een herschrijving van Marx’ Communistisch manifest voor de eenentwintigste eeuw. Zijn boodschap is dan ook hetzelfde als die van zijn grote voorbeeld: het volk moet in opstand komen! Daar doet hij zelf graag aan mee, wat hem de bijnaam ‘filosoof-terrorist’ opleverde.
Negri is sterk tegen globalisering. Wij leven in een conditie die hij empire, imperium, noemt. Hiermee bedoelt hij een netwerk van kapitalistische kracht, dat uitstijgt boven elke natiestaat. Dit imperium manipuleert het volk op subtiele wijze, waardoor we ongemerkt de waarden van het kapitalisme – consumeren! winst! – in ons opnemen. We leven in een wereld waarin alles nep is, vindt Negri, en wij rondlopen als hersenloze drones. Burgers denken dat ze vrij leven in een democratie, maar ze leven in een totalitaire, controlerende maatschappij. Toch staat Negri positief tegenover dit imperium: de globalisering heeft ervoor gezorgd dat de macht van de natiestaten verbroken is. En dat zorgt ervoor dat er ruimte ontstaat om het kapitalisme op mondiaal niveau omver te werpen.
Negri schreef Empire in de gevangenis. Hij werd gevangengezet wegens ‘het leiden van een staatsgevaarlijke organisatie’. Zijn group Autonomia Operaia (Arbeiders’ autonomie) pleegde ruim 150 aanvallen tegen burgers en meer dan 200 overvallen. Hij is ervan beschuldigd ook de leider te zijn geweest van de Rode Brigades, de Italiaanse communistische terreurbeweging, en de Italiaanse minister-president Moro vermoord te hebben. Amnesty International liet zich kritisch uit over zijn proces. Filosoof Michel Foucault zei dat Negri simpelweg in de Italiaanse cel belandde omdat hij een intellectueel is. Na vier jaar gevangenschap vluchtte Negri per zeilboot naar Frankrijk. Daar bracht hij veertien jaar in ballingschap door, om vervolgens terug te keren naar Italië om de rest van zijn straf uit te zitten. Hij is nu weer op vrije voeten, en roept als overtuigd communist nog steeds op tot revolutie.